آدرس آزمایشگاه :پارس آباد مغان-خيابان پزشکان - روبروي داروخانه نصير اوغلي - آزمایشگاه پاتوبیولوژی کوثر

کلسترول چیست؟

ویژه مراجعین
portfolio image

آشنایی با مفاهیم چربی خون و کلسترول

 کلسترول چیست؟

کلسترول ماده ای است که در تمام سلولهای بدن وجود دارد. بدن برای ساختن هورمون ها، ویتامین D و موادی که به هضم غذا کمک می کنند، به مقداری کلسترول نیاز دارد. بدن قادر است تمام کلسترول مورد نیاز خود را تولید کند. کلسترول همچنین در غذاهایی با منابع حیوانی مانند زرده تخم مرغ، گوشت و پنیر یافت می شود.

اگر کلسترول در خون زیاد باشد، می تواند با مواد دیگر موجود در خون ترکیب شده و پلاک ایجاد کند. پلاک به دیواره عروق می چسبد. این تجمع پلاک به عنوان تصلب شرایین شناخته می شود. که می تواند منجر به بیماری عروق کرونر شود، جایی که عروق کرونر باریک یا حتی مسدود می شوند.

HDL ، LDL و VLDL چیست؟

HDL ، LDL و VLDL لیپوپروتئین هستند. آنها ترکیبی از چربی (لیپید) و پروتئین هستند. چربی ها باید به پروتئین ها متصل شوند تا بتوانند از طریق خون حرکت کنند. انواع مختلف لیپوپروتئین ها اهداف مختلفی دارند:

HDL مخفف لیپوپروتئین با چگالی بالا است. گاهی اوقات کلسترول "خوب" نامیده می شود زیرا کلسترول را از قسمت های دیگر بدن به کبد منتقل می کند. سپس کبد کلسترول را از بدن دفع می کند.

LDL مخفف لیپوپروتئین با چگالی کم است. گاهی اوقات کلسترول "بد" نامیده می شود زیرا سطح بالای LDL منجر به تجمع پلاک در رگ ها می شود.

VLDL مخفف لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم است. برخی VLDL را نیز کلسترول "بد" می نامند زیرا این ماده نیز در تجمع پلاک در عروق نقش دارد. اما VLDL و LDL متفاوت هستند. VLDL عمدتاً حامل تری گلیسیرید و LDL عمدتاً حامل کلسترول است.

چه چیزی باعث افزایش کلسترول می شود؟

شایع ترین علت کلسترول بالا، سبک زندگی ناسالم است که می تواند شامل موارد زیر شود:

عادات غذایی ناسالم، مانند خوردن مقدار زیادی چربی بد. مصرف بیش از اندازه گوشت ها، لبنیات، شکلات، کالاهای پخته شده و غذاهای سرخ شده و فرآوری شده که حاوی چربی اشباع شده هستند. چربی ترانس، در برخی غذاهای سرخ شده و فرآوری شده وجود دارد. خوردن این چربی ها می تواند کلسترول LDL را افزایش دهد.

کمبود فعالیت بدنی، نشستن زیاد و ورزش کم. باعث کاهش کلسترول HDL می شود.

سیگار کشیدن، که باعث کاهش کلسترول HDL، به ویژه در زنان می شود. همچنین باعث افزایش کلسترول LDL می شود.

ژنتیک همچنین ممکن است باعث شود افراد کلسترول بالایی داشته باشند. به عنوان مثال، هایپرکلسترولمی خانوادگی (FH) یک فرم ارثی کلسترول بالا است. برخی بیماری ها و داروهای خاص نیز ممکن است باعث کلسترول بالا شود.

چه چیزی می تواند خطر ابتلا به کلسترول بالا را افزایش دهد؟

موارد مختلفی می تواند خطر ابتلا به کلسترول بالا را افزایش دهد:

  • سن: با افزایش سن سطح کلسترول افزایش می یابد.
  • وراثت: کلسترول خون بالا می تواند در خانواده ها ایجاد شود.
  • وزن: اضافه وزن یا چاقی باعث افزایش سطح کلسترول می شود.
  • برخی نژادها: ممکن است خطر کلسترول بالا را افزایش دهند. به عنوان مثال، در آفریقایی آمریکایی ها به طور معمول سطح کلسترول HDL و LDL بالاتر از سفیدپوستان است.

کلسترول بالا چه مشکلاتی ایجاد می کند؟

رسوبات پلاک در عروق ممکن است در ناحیه ای از عروق پاره شود که می تواند باعث ایجاد لخته خون در سطح پلاک شود. اگر لخته به اندازه کافی بزرگ شود، می تواند جریان خون را در شریان کرونر را مسدود کند.

اگر جریان خون غنی از اکسیژن به عضله قلب، کاهش یابد یا مسدود شود، می تواند باعث آنژین (درد قفسه سینه) یا حمله قلبی شود.

همچنین پلاک ها می توانند در شریان های دیگر بدن، از جمله شریان هایی که خون غنی از اکسیژن را به مغز و اندام وارد می کنند، جمع شوند. این امر می تواند منجر به مشکلاتی مانند بیماری شریان کاروتید، سکته مغزی و بیماری شریانی محیطی شود.

چگونه کلسترول بالا تشخیص داده می شود؟

معمولاً هیچ علامت و نشانه ای وجود ندارد که کلسترول بالایی داشته باشید. یک آزمایش خون برای اندازه گیری سطح کلسترول وجود دارد. زمان و دفعات انجام این آزمایش به سن، عوامل خطر و سابقه خانوادگی بستگی دارد. توصیه های کلی عبارتند از:

برای افرادی که 19 سال یا کمتر دارند:

  • اولین آزمایش باید بین 9 تا 11 سال باشد
  • کودکان باید هر 5 سال یکبار این آزمایش را انجام دهند
  • اگر سابقه خانوادگی کلسترول خون بالا، حمله قلبی یا سکته مغزی وجود داشته باشد، توصیه میشود کودکان این آزمایش را از 2 سالگی انجام دهند

برای افرادی که 20 سال یا بیشتر دارند:

  • جوانان باید این آزمایش را هر 5 سال یک بار انجام دهند
  • مردان 45 تا 65 سال و زنان 55 تا 65 سال باید هر 1 تا 2 سال آزمایش کلسترول را انجام دهند

روشهای کاهش کلسترول:

با تغییر در سبک زندگی می توان کلسترول را کاهش داد. زندگی سالم شامل یک برنامه غذایی سالم، مدیریت وزن و فعالیت بدنی منظم هستند.

اگر تغییر سبک زندگی به تنهایی کلسترول را به اندازه کافی کاهش نمی دهد، ممکن است لازم باشد از داروها نیز استفاده شود. انواع مختلفی از داروهای کاهش دهنده کلسترول وجود دارد، از جمله استاتین ها. همزمان با مصرف داروها نیز باید به سبک زندگی سالم توجه داشت.

به طور کلی وقتی صحبت از کلسترول بالا می شود، باید بررسی، تغییر و کنترل کنید. به این معنا که:

  • سطح کلسترول خود را بررسی کنید: این مهم است که میزان کلسترول خود را بدانید و خطر خود را ارزیابی کنید.
  • رژیم غذایی و سبک زندگی خود را تغییر دهید: تا به بهبود سطح شما کمک کند.
  • در صورت لزوم با کمک پزشک کلسترول خود را کنترل کنید.

کلسترول بالا یکی از مهمترین عوامل قابل کنترل در بیماری عروق کرونر قلب، حمله قلبی و سکته مغزی است. اگر عوامل خطر دیگری مانند سیگار کشیدن، فشار خون بالا یا دیابت دارید، خطر شما بیشتر می شود.